Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego

W Skansenie Osadnictwa Nadwiślańskiego, oddziale Muzeum Mazowieckiego w Płocku, można zwiedzić budynki wraz z wyposażeniem będące pozostałościami po kulturze Olendrów. Wiączemin Polski (zwany wśród osadników jako Gensemin) to wieś położona na lewym brzegu Wisły, kilka kilometrów powyżej Płocka. Tereny te - przed wybudowaniem wałów przeciwpowodziowych - były kilka razy w roku zalewane przez wody wzbierającej Wisły. To w tej okolicy pojawili się Olendrzy, którzy osiedlali się na terenach zalewowych nad Wisłą i jej dopływami od XVI wieku. Dzięki umiejętności melioracji i wysokiej kulturze rolnej potrafili oni to, co nie udawało się lokalnym chłopom - żyć i z sukcesem uprawiać rolę na żyznych ziemiach zalewowych. Olendrzy początkowo wywodzili się z terenów Niderlandów i Fryzji (stąd nazwa grupy), później przeważali Niemcy, a z czasem nazwę przeniesiono na wszystkich chłopów, którzy korzystali z określonych przywilejów (m.in. wolność osobista, możliwość dziedziczenia ziemi, solidarna odpowiedzialność całej gminy wobec właściciela ziemi). Większość Olędrów wyemigrowała z Polski po zakończeniu II wojny światowej. Skansen powstał w 2018 roku na terenie obejmującym kościół ewangelicki i budynek szkoły podstawowej. Z pobliskiej Kępy Karolińskiej przeniesiono tradycyjny olęderski langhoff, czyli budynek obejmujący część mieszkalną, stodołę, oborę i wozownię. Z Białobrzegów sprowadzono całe gospodarstwo, skłające się budynku mieszkalnego, stodoły oraz powidlarni (mieszkańcy okolic byli znani z wyrobu owocowych przetworów). W budynkach zgromadzono wyposażenie osobiste i gospodarskiej z epoki. Zwiedzanie skansenu z przewodnikiem jest bezpłatne.