Rezerwat Ławice Kiełpińskie

W 1998 r. na granicy trzech gmin: Łomianki, Warszawa-Białołęka i Jabłonna został ustanowiony ptasi rezerwat przyrody pod nazwą Ławice Kiełpińskie. Terenem rezerwatu jest koryto Wisły z pasem brzegowym, a w szczególności wyspy, piaszczyste łachy oraz wody płynącej rzeki na odcinku Burakowa do Dziekanowa. Celem ochrony jest zachowanie ostoi lęgowych rzadkich, ginących gatunków ptaków występujących na obszarze rzeki Wisły. Krzewy łozy z wierzbami i topolami oraz szuwary wokół starorzeczy robią oszałamiające wrażenie. Jak w swoim przewodniku przytacza L. Herz jest tu „taki wielki spokój, jakby zawsze rozsnuło się żywe zadumienie” (K. Wierzyński). Być może dlatego jest to miejsce ulubione przez wędkarzy. Na terenie rezerwatu znajduje się m.in. największa na Wiśle środkowej kolonia łęgowa rybitw białoczelnych, gatunku umieszczonego w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Analiza połowów wędkarskich wykazała, że regularnie przebywają tu następujące gatunki ryb: okoń, ciernik, sum, ukleja, płoć, leszcz, lin, szczupak. W okresie późnowiosennym odnotowano obecność prawnie chronionego gatunku gada – zaskrońca oraz ropuchy zielonej i traszki zwyczajnej. Na wyspach żyją i rozmnażają się też ssaki: dziki, sarny, bobry, wydry i norki amerykańskie. Na tym odcinku rzeka zdecydowanie zbliża się do wału, zwłaszcza od strony Łomianek. Można tu zobaczyć wielkie stada ptactwa wodnego: kaczek, łabędzi, czapli, kormoranów. Wysoko na niebie można ujrzeć dzienne ptaki drapieżne, gdy krążą korzystając z wstępujących prądów powietrznych. Można zaobserwować sylwetki myszołowów, kani, jastrzębi i pustułek, które wypatrując na ziemi zdobyczy, potrafią zawisnąć w powietrzu w trzepoczącym locie. Przy dużym szczęściu dostrzec można sylwetkę niesłychanie rzadkiego w Polsce orła bielika. Obserwując nadbrzeżną roślinność, można odnaleźć ślady żerowania bobra – podgryzione drzewa i gałązki. Oznacza to także, że wody Wisły znacznie w ostatnich latach się oczyściły, gdyż zwierzęta te osiedlają się tylko w czystych akwenach. 28 października 1944 r. jednostki 47. Armii Czerwonej oraz polscy żołnierze z 2. Pułku Piechoty zdobyli Jabłonnę po ciężkich bojach z hitlerowską dywizją SS „Totenkopf”. Na terenie rezerwatu po stronie Jabłonny o walkach z 1944 r. przypomina m.in. kilka betonowych stanowisk strzeleckich dla karabinów maszynowych. Uszczelniły one niemiecką linię obrony między wałem przeciwpowodziowym a Wisłą na wysokości połączenia dzisiejszych ulic Wałowej i Jesiennej w Jabłonnie. Na jednym z umocnień położonych bliżej rzeki zachował się oryginalny podpis niemieckiego pododdziału wznoszącego schrony: 1. Komp. Bau Pi. Btl. 9. Oznaczający 1. kompanię budowlaną 9. Batalionu Saperów. Nad samą Wisłą przy skrzyżowaniu ścieżek odnaleźć można kolejne rumowisko z 1944 r. Źródło: Lechosław Herz „Przewodnik po okolicach Warszawy”, Rewasz 1998 Ewa Pustoła-Kozłowska „Spacerownik po Łomiankach”, Gmina Łomianki 2009 „Turystyczny szlak patriotyczny Polski Walczącej”, Starostwo Powiatowe w Legionowie 2013