Sanktuarium Matki Bożej Lewiczyńskiej

Jedna z najstarszych wsi w ziemi czerskiej leżąca na starym trakcie handlowym z Krakowa. Wczesnośredniowieczny gródek na szlaku bursztynowym o średnicy 80-85 m istniał tu już w XI-XII w. (jego pozostałością jest grodzisko "Kopiec"). Pod koniec XV w. własność Lewickich herbu Prawda. Na pocz. XVII w. należała do Piotra Odrzywolskiego i Prokopa Oborskiego. Parafia rzymskokatolicka erygowana w XIII w. Pierwsza wzmianka o kościele z 1310. Obecny kościół z drewna modrzewiowego pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, orientowany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, wzmocniony lisicami, zbudowany w 1606-1608 (na miejscu wcześniejszego wymienionego w wizytacji z 1603) ufundował właściciel wsi Prokop Oborski, podstoli czerski. Sanktuarium Matki Bożej Lewiczyńskiej Pocieszycielki Strapionych – ośrodek kultury maryjnego związany z cudownym obrazem Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych, Pani Ziemi Grójeckiej, który sprowadzili na przełomie lat 1604-1605 Oborscy. W poł. XVII w. staraniem ówczesnego proboszcza Andrzeja Gołkowskiego dobudowano fasadę z dwiema wieżami. W 1730 w wyniku silnej burzy kościół został poważnie uszkodzony i podczas odbudowy zniszczeń dwie wieże zastąpiono jedną. Hełm na wieży z I. poł. XIX w. Wewnątrz lisice opracowane w formie pilastrów toskańskich dźwigających Wyposażenie wnętrza głównie barokowe z XVII-XVIII w. W ołtarzu głównym późnobarokowym z 1748 ufundowanym przez Jakuba Błędowskiego starostę zbuczyńskiego i generał-majora wojsk saskich obraz MB z Dzieciątkiem uważany przez wiernych za cudowny jest kopią obrazu MB Śnieżnej wykonaną ok. 1670. Wizerunek MB koronowany po raz pierwszy już w 1678, a ostatnio diademami papieskimi przez prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego i kard. abp. Karola Wojtyłę 10 sierpnia 1975. Sukienki obrazu wykonał warszawski złotnik Grigel ok. 1678. W ołtarzu także figury św. św. Joachima, Anny, Wojciecha i Marcina. Do najcenniejszych elementów wyposażenia kościoła należy późnogotycka kropielnica kamienna z XVI w., relikwiarz drzewa Krzyża Św., rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII w., obraz św. Izydora Oracza ze scenami z życia świętego w tle (obraz świętego to wizerunek polskiego chłopa – jeden z pierwszych w polskim malarstwie), wykonany w 1668 przez malarza Erazma Wąsowskiego (później m.in. kanclerza kapituły lwowskiej oraz sekretarza i doradcę artystycznego króla Jana III Sobieskiego) oraz monstrancja podarowana przez króla Zygmunta III Wazę, ambona barokowa z 1753 ufundowana przez Bazylego Walickiego, dziedzica Małej Wsi, późniejszego chorążego i wojewodę rawskiego. Ciekawostką jest jeden z ornatów z wszytym fragmentem tkaniny z namiotu wielkiego wezyra, przekazany jako wotum przez Jana III Sobieskiego po bitwie pod Wiedniem. Obok kościoła drewniana dzwonnica z przełomu XVII i XVIII w. Na cmentarzu przykościelnym zegar słoneczny z 1826 i nagrobki m.in. z sercem Jakuba Błędowskiego oboźnego polnego koronnego (zm. 1756) oraz nagrobek w formie piaskowcowej kolumny zwieńczonej urną Antoniego Łukasza Crutty (1727-1812), Albańczyka, tłumacza języków wschodnich w kancelarii króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (Crutta po nadaniu za zasługi szlachectwa przez Sejm Rzeczypospolitej osiadł pod koniec życia na stałe w Lewiczynie w majątku córki Elizy i zięcia Wojciecha Piotra Bedlińskiego). Drewniana plebania z 1. poł. XIX w. Przed plebanią noga od stolika barokowego z XVII w. z marmuru kieleckiego, przy którym wg. tradycji Tadeusz Kościuszko w dniu 27 czerwca 1794 r. w drodze do stolicy po przegranej bitwie pod Szczekocinami omawiał plan obrony Warszawy. Na cmentarzu grzebalnym kaplica murowana z cegły wzniesiona dla Zielińskich ok. 1830, z jednoosiowymi katakumbami po bokach oraz kilka interesujących nagrobków z poł. XIX w. Źródła: Mieczysław Żochowski, Rafał Modzelewski „Belsk Duży”, PTTK Mazowsze 2018 Dorota Zając, Stanisław Hofman „Belsk Duży” [w:] „Kanon krajoznawczy Województwa Mazowieckiego”, Mazowieckie Forum Oddziałów PTTK i Samorząd Województwa Mazowieckiego 2018.