Rezerwat przyrody "Olszynka Grochowska"

Wyglądając z wyjeżdżającego z Warszawy ruchliwą Trasą Siekierkowską samochodu trudno uwierzyć, że w tym hałasie, chaosie komunikacyjnym i wizualnym wkrótce mignie nam za oknem po lewej stronie plama zieleni będąca obszarem chronionym. A tymczasem ten stworzony w 1983 roku rezerwat przyrody obejmuje swoją powierzchnią około 60 hektarów, a jego nazwa prawie każdemu Polakowi przypomina czasy szkolne. "Olszynka Grochowska", bo tak nazywa się rezerwat, to oczywiście znane z lekcji historii miejsce najbardziej krwawej bitwy powstania listopadowego. W trwającym cały dzień starciu Polacy i Rosjanie stracili około 15 tysięcy zabitych i rannych ze stu tysięcy, którzy wzięli udział w bitwie. Wszystko wydarzyło się 25 lutego 1831 roku. "Olszynką" był lasek, w którym pozycje zajmowali polscy powstańcy. Otoczony mokradłami - skutecznie blokował podejście do Pragi i jedynego wówczas mostu na Wiśle. Bitwę uznaje się za nierozstrzygniętą, gdyż obie strony wycofały się: Polacy w stronę Warszawy, a Rosjanie - na wschód. Rezerwat ustanowiono z myślą o "zachowaniu ze względów historycznych, krajobrazowych i społecznych fragmentu lasu rosnącego na obszarze pola bitwy pod Grochowem". Teren obecnie niemal w całości zarośnięty lasem - drzewostany z udziałem dębu szypułkowego oraz licznymi domieszkami olszy, lipy drobnolistnej, klonu pospolitego, jawora i jesiona wyniosłego. Olszynka Grochowska jest jednym z nielicznych zbiorowisk w okolicach Warszawy, w których występuje wiąz szypułkowy. Niewielki fragment lasu stanowią siedliska borowe z udziałem sosny i brzozy brodawkowatej. Teren rzecinają Kanały Kawęczyński i Rębertowski. W rezerwacie występuje około 40 gatunków lęgowych ptaków. Najrzadsze i najciekawsze z nich to dzięcioł zielony, dzięciołek, remiz i kulczyk. Rezerwat można odwiedzać - wyznaczono w nim około 4 km ścieżek pieszych . W północno-wschodniej części rezerwatu, u zbiegu ulic Szerokiej i Traczy, postawiono pomnik poległych w bitwie powstańców, natomiast wzdłuż ulicy Traczy rozbudowuje się wciąż "Aleja Chwały" w postaci głazów z tablicami pamiątkowymi. Na Kamionkowskich Błoniach Elekcyjnych regularnie rokrocznie odtwarzana jest bitwa z udziałem rekonstruktorów z kraju i zagranicy. Rowerowy Szlak Bitew Warszawskich, 52-kilometrowy szlak prowadzący z Warszawskich Alei Ujazdowskich do Radzymina, przechodzi po południowej i wschodniej granicy rezerwatu. Źródło: Eligiusz Kozłowski, Mieczysław Wrzosek "Historia oręża polskiego 1795-1939", Warszawa, 1984