Obszar Ochrony Ścisłej „Roztoka”

Roztoka to dawna osada śródleśna położona w miejscu przewężenia i obniżenia południowego pasa wydmowego Puszczy Kampinoskiej. Wody spływające z wysokiej krawędzi pradoliny gromadziły się w południowym pasie bagiennym i stopniowo przez ten przesmyk przelewały się do północnego pasa bagiennego strugą nazywaną Roztoką albo Mustogoszczą. Ludzie wykorzystali tę okoliczność i już w 1484 roku powstał tu młyn na Roztoce – jeden z pierwszych budynków w głębi puszczy. W wieku XVIII osiedlili się tu budnicy zajmujący się wypalaniem węgla drzewnego. Ich działalność spowodowała przetrzebienie lasów i rozrost wsi Roztoka, która obecnie przewidziana jest do wykupu i zalesienia. Po 1868 roku doliną Roztoki poprowadzono Kanał Zaborowski.

Na wsch. od miejsca gdzie nad Kanałem przebiega droga nr 579 Leszno-Kazuń znajduje się Obszar Ochrony Ścisłej „Roztoka” o pow. 9 ha. Ustanowiony został w 1949 r. dla ochrony stanowiska wiśni karłowatej – rośliny typowej dla stepów płd.-wsch. Europy, a tu występującej na płn. krańcu zasięgu. Jest to krzew dorastający 2-2,5 m wysokości, o skórzastych, połyskujących liściach i białych kwiatach. Ochrona ścisła okazała się nieskuteczna – trzeba było z niej wyłączyć część obszaru dla odsłonięcia zwartych kęp wiśni.

W dąbrowie świetlistej – dominującym tu zespole leśnym – występują liczne rośliny chronione: lilia złotogłów, pięciornik biały, paprotka zwyczajna. W otoczeniu tzw. „Roztockie Dęby” – osiem okazałych, ponad 200-letnich drzew, niestety, niektóre z nich są w bardzo złym stanie.

Źródło: Lechosław Herz „Puszcza Kampinoska – przewodnik”, Oficyna Wydawnicza REWASZ, Pruszków 2002

Internet: www.kampinoski-pn.gov.pl