Kościół p.w. św. Leonarda Opata

Liw to wieś (ok. 920 mieszkańców) leżąca nad rzeką Liwiec, przy drodze nr 637 Węgrów – Stanisławów, ok. 3 km na płd.-zach. od Węgrowa.

Parafia św. Leonarda erygowana została prawdopodobnie w1350 r. z fundacji księcia mazowieckiego Siemowita III (Ziemowita). Pierwsza świątynia istniała już w momencie erygowania parafii, wymieniany zaś w 1603 r. kościół drewniany był drugim lub trzecim w kolejności. Na miejscu ostatniego, zniszczonego drewnianego kościoła wystawiono świątynię murowaną, która w 1701 r. spłonęła. Kolejny kościół wybudowany został na miejscu usytuowanej na przedmieściu drewnianej kaplicy, która wzmiankowana była w roku 1493, zniszczona zaś w 1657. Obecnie stojący neogotycki kościół murowany pw. św. Leonarda Opata zbudowano w latach 1905-1907 wg projektu Józefa Piusa Dziekońskiego. Fasadę kościoła zdobią dwie strzeliste wieże. Fundatorami nowej świątyni byli: dziedzic Trzebuczy – Stanisław Florian Brogowicz, dziedzic Turny – Ignacy Popiel oraz ks. Karol Rafał Leszczyński herbu Habdank. Wnętrze jest halowe, ołtarze boczne pochodzą z 1700 r., a barokowa chrzcielnica datowana jest na 1646 r.

Na terenie cmentarza kościelnego, pod drzewami, umieszczono 27 cynowych tabliczek z wierszowanymi sentencjami o pożytkach z drzew i potrzebie ich ochrony, których autorem był ks. Białowolski. Od zachodniej strony muru okalającego kościół, na miejscu dawnego cmentarza dla samobójców, stoi drewniany krzyż. Proboszczem we wcześniejszym, drewnianym kościele był ks. Jan Paweł Woronicz – poeta, późniejszy radca stanu i Prymas Królestwa Polskiego, który koronował w 1829 r. cara Mikołaja I na króla Polski. W kancelarii parafialnej znajduje się ciekawe archiwum akt dawnych z podpisami książąt i królów od XIV do XVII w.

W centrum wsi stoi kapliczka św. Marka z 1838 r. wystawiona na miejscu dawnego kościoła p. w. św. Ducha. Druga kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena znajduje się na rozwidleniu dróg do Korytnicy i Warszawy. Obok kościoła stoi murowana plebania wzniesiona w latach 1915-1918.

Źródło: Jacek A. Wiśniewski, Kościoły drewniane Mazowsza cz I, Rewasz, 1998

Tadeusz Glinka, Marian Kamiński, Marek Piasecki, Krzysztof Przygoda, Andrzej Walenciak, „Przewodnik Podlasie”, Sport i Turystyka, 1997

Tadeusz Kamiński, „Dobre, Liw, Węgrów”, KAW, 1981

Internet: http://www.liw.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=90&Itemid=132