Rezerwat „Dybanka”

Rezerwat „Dybanka” (przyrody nieożywionej, częściowy), o powierzchni 29,10 ha, utworzony w 1988 r., obejmuje pn. część tzw. Ozu Gostynińskiego, odkrytego i opisanego po raz pierwszy przez F. Rutkowskiego w 1914 r. Nazwa rezerwatu nawiązuje do najwyższego fragmentu ozu, jakim jest wzniesienie Dybanka. Celem powołania rezerwatu była ochrona unikalnej pod względem rozmiarów i wysokości względnej, formy geologicznej, jaką jest wzgórze ozowe z okresu zlodowacenia północnopolskiego. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń, które motywowały utworzenie rezerwatu, była eksploatacja piasków i żwirów.

Oz Gostyniński, leżący prawie w całości w obrębie wysoczyzny lodowcowej (tylko skraj północy znajduje się w Kotlinie Płockiej), ciągnie się na przestrzeni 14 km – od Jez. Czarnego w kierunku południkowym, wzdłuż lewego brzegu Skrwy Lewej. Oz osiąga maks. wysokość 121,5 m n.p.m. i wysokość względną 34 m. zbudowany jest głównie z piasków oraz żwirów i pokryty jest bardzo cienkimi płatami giny zwałowej. Oz Gostyniński powstał w wyniku działania potoku podlodowcowego, który akumulował materiał żwirowo-piaszczysty we wcześnie powstałej szczelinie. Wraz z powstaniem ozu formowała się przyległa do niego rynna gostynińska. O ile oz ma genezę akumulacyjną, o tyle rynna – erozyjną. Oz powstał w czasie fazy leszczyńskiej zlodowacenia bałtyckiego i ma kształt krętego wału pokrytego lasem.

Ubogie przeważnie gleby (bielicowe) determinują istnienie roślinnych zbiorowisk borowych. Wyróżnić można w nich 3 typy siedliskowe: suchy, bór świeży oraz bór mieszany wilgotny. Dominują dwa pierwsze, oparte głównie o drzewostany sosnowe i brzozowe (sporadycznie dąb). W podszyciu boru suchego spotkamy jałowiec pospolity, a w runie: chrobotki (reniferowy i leśny), wrzos zwyczajny, borówkę brusznicę, szczotlichę siwą i inne gatunki. Podszyt boru świeżego stanowi buk zwyczajny i dąb szypułkowy, a w runie rozpoznamy m.in. kosmatkę owłosioną i borówkę czernicę. Drzewostan boru mieszanego wilgotnego tworzą: sosna, dąb szypułkowy, olsza czarna, brzoza brodawkowata i grab zwyczajny.

Teren rezerwatu, a także cały Oz Gostyniński, nadają się wybornie do spacerów pieszych i wycieczek narciarskich.

Źródło: Jan Rostowski „Piesze znakowane szlaki turystyczne okolic Płocka”, PTTK Oddział Miejski w Płocku 2008.

Internet: http://www.miplo.pl/point.php?&p=yB240mMx