Pomnik AK

Wawrzyszew jest osiedlem leżącym w warszawskiej gminie Bielany, na płn. od drogi nr 898 prowadzącej do Truskawia.

W 1938 roku pomiędzy wsiami Wawrzyszew, Brzeziny, Wólka Węglowa powstało sportowe Lotnisko Młociny. Miało wytyczony niewielki pas startowy na linii wschód – zachód i kilka baraków dla personelu w rejonie ul. Lindego. Podczas okupacji lotnisko obsadzone było przez Niemców, którzy je znacznie rozbudowali; stacjonowały tu cztery eskadry rozpoznawcze Luftwaffe, wykorzystywano je także do lotów tranzytowych.

Stało się ono celem kilku ataków polskiego podziemia jeszcze przed wybuchem powstania warszawskiego. W połowie kwietnia 1943 r. doszło do akcji grupy sabotażowej AK por. Konstantego Kierkowskiego ps. „Giedroyć”: spalono barak i skład materiałów pędnych.

W nocy z 3 na 4 maja 1944 r. na lotnisku bielańskim grupa 18 żołnierzy pod dowództwem sierż. pchor. Aleksandra Wąsowicza ps. „Spad” z Oddziału Specjalnego AK „Osjan” kpt. Jana Andrzejewskiego ps. „Jan” zniszczyła pięć samolotów transportowych Ju-52/3m i wycofała się bez strat. Atak ten był zaskoczeniem dla Niemców, podejrzewających nawet, że zniszczenia nastąpiły w wyniku alianckiego nalotu.

Po wybuchu powstania „Grupa Kampinos” AK w dniach 1 i 2 sierpnia 1944 r. przeprowadziła dwa kolejne ataki na lotnisko, które niestety mimo poświęcenia powstańców i poniesionych przez nich strat nie przyniosły powodzenia z względu na znaczną przewagę Niemców, szczególnie w broni maszynowej i artylerii. Lotniska nie udało się opanować, ale straty zadane przez partyzantów uniemożliwiły wykorzystanie go przeciw Warszawie.

Ostatecznie lotnisko zlikwidowano na początku lat 50. XX wieku – jego teren został zagospodarowany użytkami rolnymi. Obecnie na tym terenie znajdują się osiedla Wrzeciono i Wawrzyszew.

Przy skrzyżowaniu ulic Kasprowicza i Sokratesa na skwerze znajduje się skromny pomnik z dwóch głazów narzutowych ozdobionych kotwicą Polski Walczącej i stosownym napisem przypominającym o udanej akcji oddziału Armii Krajowej „Osjan”.

Źródło: Bielany. Przewodnik Historyczno-Sentymentalny. Praca zbiorowa. Wyd. Urząd Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy. Warszawa-Bielany 2003

Internet: http://wawrzyszew.waw.pl/posty/959