English
Deutsch
Wieś (ok. 900 mieszkańców) leżąca nad Pisią Tuczną, ok. 5 km na płd.-zach. od Grodziska Mazowieckiego, przy linii kolejowej Warszawa-Skierniewice i drodze nr 719 Warszawa-Żyrardów.
Ukształtowanie terenu sprzyjało osadnictwu – najstarsze jego ślady to cmentarzysko wczesnośredniowieczne z VI-VII w. n.e. Osada Międzyborów zaczęła się jednak rozwijać dopiero na przełomie XIX i XX w. w związku z powstaniem i rozbudową wielkiej fabryki włókienniczej w Rudzie Guzowskiej – późniejszym Żyrardowie. Międzyborów powstał wokół leśnego osiedla zwanego Czarnym Borkiem. Właścicielem tych terenów był hrabia Potocki. W roku 1908 sprzedał je małżeństwu Zyskin.
Nowi właściciele zaczęli wyrąb lasów i wystarali się o zgodę na budowę stacji kolejowej. Miała się nazywać „Zyskintów”, ale na to władze nie przystały i pozostał Międzyborów. Miejscowe opowieści mówią, że Zyskin zginął pod pociągiem w wypadku kolejowym a wdowa po nim dokonała parcelacji i wyprzedawała działki.
We wrześniu 1923 r. rozpoczęła działalność jednoklasowa szkoła w sąsiednim Bieganowie. W lipcu 1936 r. poświęcono kamień węgielny pod budowę nowego obiektu szkolnego w Międzyborowie, a już w grudniu budynek był pod dachem! W ciągu następnych lat szkołę modernizowano i rozbudowywano, dziś jest to Zespół Szkół Publicznych.
W Międzyborowie od 1943 roku działała drużyna 3 Plutonu Młodzieżowego 7 Kompanii AK. Dowódcami byli ppor. Eugeniusz Soból pseudonim ,,Sól” następnie ppor. Stanisław Lipiec ps. ,,Lot”. Mirosław Malik ps. ,,Zawisza” został zaprzysiężony na dowódcę w kwietniu 1943 roku w wieku zaledwie 16 lat! Tuż po wojnie wybudowano drewnianą kaplicę ku czci harcerzy poległych w II wojnie światowej. Był to swoisty pomnik poświęcony ich pamięci. W 1962 r. kaplica została placówką parafialną pw. Przemienienia Pańskiego. W latach 1977-80 wzniesiono nowy kościół wg proj. Antoniego Potrzebowskiego. Jest to budowla dwupoziomowa; na dole znajdują się sale katechetyczne i świetlica. Kościół konsekrował 23 sierpnia 1980 r. Prymas Stefan Wyszyński.
Osobliwością tutejszej okolicy jest zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wydm Międzyborowskich” – piaszczyste wzniesienia , powstałe w wyniku usypania przez wiatr. Ich powstanie związane jest z końcem epoki lodowcowej (11-12 tys. lat temu), kiedy wywiewane piaski tworzyły formy eoliczne. Wydmy Międzyborowskie osiągające wysokość względną ponad 10 m (szczyt114,5 m n.p.m.) są ustabilizowane dzięki trwale porastającej roślinności: sosnom, brzozom i dębom z bogatym podszytem. Na terenie wydm znajduje się ścieżka dydaktyczna pokazująca ich najciekawsze fragmenty, np. 160-letnią pomnikową sosnę, czy Krzyż Powstańców 1863 r.
Na stacji warto zwrócić uwagę na drewniany budynek kas biletowych z poczekalnią z l. 1911-13.
Źródło: Krzysztof Bąkała. Powiat grodziski. Przewodnik subiektywny. Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, 2012.
Internet: http://zsp_miedzyborow.republika.pl/wydmy/index2.html
