Wieś Głowaczów

Wieś gminna (ok. 800 mieszkańców), w latach 1445-1869 miasto, leżące o kilometr od płynącej od płd.-wsch. Radomki i 16 km na zach. od Kozienic.

Osadnictwo w tym miejscu sięga czasów prehistorycznych. Na wydmach nad Radomką odnaleziono narzędzia krzemienne oraz ceramikę neolityczną. Założony na gruntach wsi Leżenice przez rycerza Sędziwoja Leżeńskiego i nazwany na cześć założyciela Leżenic Jana, zwanego Głowaczem. Na podstawie przywileju ks. mazowieckiego Bolesława otrzymał w 1445 r. prawa miejskie. Ośrodek dóbr Toporczyków, którzy od pocz. XIV w. kolonizowali Zapilcze i dolinę Radomki. Później przeszedł w ręce Wieszczyńskich i Boskich. Od XVII w. osiedlali się tu Żydzi. W XVIII w. powstała manufaktura sukiennicza.

14 lutego 1864 r. w bitwie pod Lipą koło Głowaczowa poniósł klęskę oddział powstańczy „Dzieci Warszawy” pod dowództwem Pawła Gąsowskiego (co upamiętnia pomnik w Lipie oraz groby powstańców na miejscowym cmentarzu).

We wrześniu 1939 r. w okolicy toczyły walki oddziały osłaniające wycofującą się za Wisłę Armię „Prusy”. Zbiorowa mogiła żołnierzy polskich poległych we wrześniu 1939 r. znajduje się na tutejszym cmentarzu.

Jeszcze do niedawna Głowaczów stanowił ośrodek garncarstwa ludowego, wytwarzano tu głównie siwaki. Ostatnimi przedstawicielami umarłej już tradycji byli garncarze Oficjalscy.

Drewniany kościół św. Wawrzyńca istniał już w drugiej połowie XV w. Został zniszczony w czasie potopu szwedzkiego. Kolejny, już murowany wzniesiony został w 1675 r. kosztem bpa łuckiego Tomasza Leżeńskiego, według projektu Tylmana z Gameren. Ten spalony został w czasie walk na przyczółku warecko-magnuszewskim. Obecny wniesiono w latach 1958-65 według projektu Władysława Pieńkowskiego. Jest to budowla nowoczesna o układzie bazyliki, z filarami z czerwonej cegły kontrastującymi z otynkowanymi na biało ścianami. Do fasady dostawioną ma kwadratową wieżę. Ściany licowane są łamanym kamieniem polnym. W pd. ścianie kościoła znajdują się XIX-wieczne epitafia. W półkolistym prezbiterium ołtarz główny z obrazem Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych. Ołtarze boczne w formie płaskorzeźb św. Wawrzyńca i św. Józefa.

W rynku zobaczyć można XIX-wieczne kapliczki.

Siedziba gminy. Przyst. PKS na linii Kozienice – Warka i Kozienice – Dobieszyn. Sklepy.

Źródło: Karol Piasecki „Radomskie szlaki piesze” Wydawnictwo PTTK „Kraj” 1990.

Internet: http://pl.wikipedia.org/wiki/G%C5%82owacz%C3%B3w_%28wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie%29

http://www.diecezja.radom.pl/parafia?&view=parafias&cid[]=32