Maków k. Radomia
51°20'40"N 21°15'01"E
(51.344489, 21.250482)
Najstarsze wzmianki o Makowie, którego nazwa wywodzi się od upraw maku, pochodzą z XV w. Maków był wsią królewską, z królewskim folwarkiem, który spalił się w pierwszej połowie XVII w. Dwór odbudowano w stylu barokowym, lecz później cały kompleks folwarczny: spiżarnie, stajnie, wozownia, spichlerz, stodoły, czy browar z gorzelnią przechodził wielokrotne fazy niszczenia i odbudowy. Murowany dwór i budynki gospodarcze powstały w pierwszej połowie XIX w., za sprawą ówczesnego właściciela, Piotra Chojeńskiego. Dwór miał półpiętro i oficynę w stylu późnoklasycystycznym. W skład folwarku wchodziły również ogród owocowy, park w stylu angielskim oraz staw. Później dwór rozbudowywano; powstało całe piętro z wieżyczką, połączono go też z oficyną, a po drugiej stronie dodano oranżerię. Dwór z wieżą przypominający włoską willę usytuowany był w parku w stylu angielskim, który wzbogacono o sztucznie usypane wzniesienia.
W czasie drugiej wojny światowej dwór nie został zniszczony, jedynie z niszy elewacji ogrodowej usunięta została figura Matki Boskiej. Po wojnie, za sprawą zmieniających się jego użytkowników, dwór ulegał stopniowej degradacji; rozebrano między innymi część drewnianą. W roku 1957 we dworze została usytuowana szkoła, z czego z pewnością ucieszyli by się dawni właściciele dworu, którzy dużo wcześniej stworzyli we wsi szkołę. Zapewne mniej by byli zadowoleni z powodu częściowego zniszczenia budynku z powodu przebudowy dla potrzeb szkolnych. Zachowały się jednak w salach klasowych ciekawe późnoklasycystyczne sztukaterie.
W skład zespołu dworskiego i folwarcznego, wpisanego do rejestru zabytków województwa mazowieckiego, wchodzą: dwór z przylegającą do niego oficyną, budynki gospodarcze i gorzelnia z czterokolumnowym portykiem, spichlerz z przełomu XVIII i XIX w. oraz park.
Warto podkreślić, że szkoła stawia na rozwój twórczości uczniów i sprzyja rozwojowi turystyki.
Źródło: „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”, t. 5, Warszawa 1884
Internet: http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/; http://szkolamakow.skaryszew.pl/