English
Deutsch
Rezerwat przyrody „Stawinoga” położony jest blisko koryta Narwi we wsi Stawinoga na płd.-zach. skraju gm. Zatory w pow. pułtuskim na zach. skraju Puszczy Białej. Utworzony na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 3 grudnia 1981 (M.P. z 1981, Nr 29 poz. 271) na powierzchni 146,51 ha. Jest to rezerwat faunistyczny.
Celem ochrony jest zachowanie miejsc lęgowych licznych gatunków ptaków żyjących w środowisku wodno-bagiennym i leśnym oraz miejsc odpoczynku i żerowisk ptaków przelotnych. Dawniej obok centralnie położonego stawu objętego ochroną rezerwatową funkcjonowały stawy rybne. Jednak z powodu braku stałej konserwacji uległy dewastacji śluzy i inne elementy urządzeń melioracyjnych, co spowodowało brak regulacji wód w stawach i ogólne zaniedbanie. Nie istnieją już dawne budynki przepompowni. Na pd. skraju rezerwatu rośnie wiekowy dąb z kapliczką na pniu, a obok niego stoi stara, murowana rybakówka. Brzegi stawów są porośnięte szuwarami i trzciną, a sąsiadują z nimi wierzbiny, zagajniki olszowe i brzozowe. Stwarza to korzystne warunki dla bytowania i żerowania ptaków. W rezerwacie naliczono ponad 25 gatunków ptaków lęgowych. Występują tu łabędzie, kilka gatunków kaczek (krzyżówki, głowienki i inne), cztery gatunki perkozów (dwuczuby, rdzawoszyi, zausznik i perkozek), łyski, cyranki, mewy śmieszki oraz kilka gatunków rybitw, a także kulony, derkacze, kokoszki zwyczajne, kureczki zielonki, kropiatki, wodniki, trzciniaki, rokitniczki, łozówki, podróżniczki. Na obrzeżu bagien gnieżdżą się remizy (z charakterystycznymi gniazdami w kształcie mieszka zwisającymi z gałęzi wierzb i brzóz. Na obszarze łąk w pobliżu stawów żyją czajki, brodźce krwawodzioby i piskliwe, bekasy kszyki, rycyki. Jeszcze kilkanaście lat temu wczesną wiosną odbywały się tu tokowiska batalionów bojowników, które dziś trudno już spotkać. Częste są natomiast czaple siwe, w pobliskim lesie gniazdują bociany czarne, żurawie. W okresie przelotów regularnie spotykane są płaskonosy , czernice, świstuny, rożeńce, gągoły, brodźce śniade, samotniki, łęczaki, szlamniki, sieweczki obrożne i rzeczne a także błotniak stawowy i zbożowy, rybołów i bielik. W przybrzeżnych zagajnikach i lasach występują ptaki śpiewające: świstuny, sikory, drozdy, słowiki. Spośród ssaków występują tu dziki, jelenie, sarny, łosie, borsuki, piżmaki, tchórze, z gadów jaszczurka zwinka, zaskroniec i padalec, a z płazów żaba moczarowa, trawna, wodna i jeziorkowa, a także ropucha zielona, kumak nizinny i rzekotka drzewna. Także wśród flory występują gatunki rzadkie i chronione: kilka gatunków storczykowatych (w Polsce wszystkie chronione), kilka gatunków przetaczników, bobrek trójlistny (pod częściową ochroną), żabieniec babka wodna (korzeń – trujący dla zwierząt – jest surowcem zielarskim). Obficie rośnie pałka wodna i trzcina pospolita. Na groblach spotyka się pojedyncze brzozy brodawkowate, olsze czarne oraz liczne wierzby. Zespoły leśne to głównie łęg olszowy i jesionowo-wiązowy oraz las mieszany i bór mieszany świeży z roślinnością runa i podszytu charakterystyczną dla tego rodzaju siedlisk.
Słowa kluczowe: rezerwat przyrody, łęg, bór sosnowy świeży, rośliny chronione, rośliny rzadkie, ptaki chronione, zwierzęta chronione, gmina, Zatory, Narew, powiat pułtuski, Puszcza Biała
Źródło: Monitor Polski, 1981, nr 29 poz. 271.
Herz L., Puszcze Kamieniecka i Biała. Pruszków: OW „Rewasz”, 2005, s. 300-301.
Internet: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Stawinoga
http://www.pultusk.pl/Turystyka-i-rekreacja/Rezerwaty-przyrody.aspx
