Zamek

Zamek ma bogatą historię. W XIV wieku, będąc drewnianym grodem z wolnostojącą murowaną wieżą stanowił siedzibę książąt mazowieckich. Wieża spełniała oprócz roli obronnej również funkcję mieszkalną. Fundatorem był zapewne Siemowit III. W XV w. wzniesiono murowany zamek gotycki z dwoma budynkami: Domem Wielkim i Domem Mniejszym. Dziedziniec zamku otoczono murem obwodowym ze skarpami w narożnikach. Mur tworzył czworobok o wymiarach 37 m x 38 m. W narożniku pn.-wsch. wzniesiono kwadratową murowaną wieżę o boku 7 m. Warownię otaczała fosa wypełniona wodą.

Za czasów Siemowita IV zamek dwukrotnie odwiedził (w 1414 i w 1419 roku) Władysław Jagiełło. Tu na zamku, 14 grudnia 1462 r., król Kazimierz Jagiellończyk podpisał akt przyłączenia Ziemi Gostynińskiej do Korony, a zamek został siedzibą starosty. W XVI w. dokonano rozbudowy i umocnienia zamku wznosząc tzw. zamek niski – na północ od istniejącego gotyckiego.

W 1611 r. zamek stał się miejscem uwięzienia cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego z braćmi: Iwanem i Dymitrem, wziętymi do niewoli po zajęciu Moskwy przez wojska Rzeczpospolitej. Car zmarł w murach zamku rok później. W 1655 r. zamek gostyniński zajęli Szwedzi. W wyniku działań wojsk rosyjskich, oblegających w 1772 r. broniących się tu konfederatów barskich budowla uległa zniszczeniu. W 1793 r. Gostynin zajęły wojska pruskie, a zamek ogołocono z wyposażenia, po czym przystąpiono do rozbiórki murów. W latach 1822-1825, wykorzystując ruiny zamku, zbudowano tu kościół ewangelicki (wg projektu znanego architekta Hilarego Szpilowskiego), a w latach następnych wzniesiono obok budynki mieszkalne i gospodarcze. Po II wojnie światowej kościół ewangelicki zamieniono na rzymsko-katolicki, który funkcjonował do 1978 roku. Obecnie, po okresie przestoju i zdewastowania, zamek odbudowano (2009 r.) i służy jako obiekt gastronomiczno-hotelarski, z salą wystaw i salą koncertową.

Źródło: Jan Rostowski „Piesze znakowane szlaki turystyczne okolic Płocka”, PTTK Oddział Miejski w Płocku 2008.

Internet: http://www.zamek-gostynin.eu/historia-zamku-gostyninskiego