English
Deutsch
W Rzucowie – wsi w gminie Borkowice o XVI-wiecznych tradycjach hutniczych znajduje się zabytkowy zespół dworsko-parkowy. Na przestrzeni wieków dobra rzucowskie należały do różnych właścicieli – w latach 1884-1945 byli to Mokiejewscy. Prowadzili w Warszawie przy ul. Grzybowskiej renomowaną destylarnię alkoholi. Wysokie dochody czerpali też z 450-hektarowego majątku. Poza typowym rolnictwem istniała tu huta żelaza, odlewnia, stawy rybne, sady i tartaki. Mokiejewscy wznieśli też w latach 1884-1892 piękny, modrzewiowy dwór otoczony parkiem. W 1940 r. ostatni właściciel Witold Mokiejewski zginął w Dachau. Po wojnie majątek upaństwowiono, dwór został zdewastowany i okradziony z bogatego księgozbioru i wyposażenia, a park podzielono na dwie części. W 1948 r. w dworku urządzono dom dziecka, który funkcjonował tutaj do 1995 r., druga część dostała się Fabryce Maszyn Rolniczych. Później opustoszały przez wiele lat budynek niszczał. Od 2011 r. jest w rękach prywatnych. Wykupiony teren, łącznie z parkiem, wynosi obecnie 2,5 ha. Właściciele zamierzają przywrócić tę część niegdyś dużego majątku do dawnej świetności.
Wykonany z bali modrzewiowych, podpiwniczony dwór należy do unikatowych w Polsce zabytków architektury drewnianej. Jest to budynek w stylu włoskim, parterowy z mieszkalnym poddaszem i naczółkowym dachem, założony na planie litery T, z ryzalitem na osi fasady i sienią na osi budynku. We wnętrzu zachowało się wiele oryginalnych elementów.
Po lewej stronie dworu stoi niewielki budynek z kamienia łamanego tzw. „Wikaryjka” – dawny lamus z 1850. Znajdujący się po prawej stronie porośnięty wzgórek krył lodownię. W dużym stawie za dworem niegdyś hodowano karpie, a wodę wykorzystywała odlewnia żelaza. Zabudowania odlewni mieszczą się na prawym skraju stawu. W przydworskim parku zachował się starodrzew: aleje lipowe i grabowe, olsza czarna, wiąz, modrzew europejski, robinia i inne gatunki. Najstarszym okazem – pomnikiem przyrody jest dąb szypułkowy o obwodzie 4,2 m i wieku ok. 250 lat. Obecni właściciele nazwali go „Bartuś”. Zarówno dwór, jak park wpisane są do rejestru zabytków.
Zobacz więcej:
